IĞDIRDA NEVRUZLA İLGİLİ İNANÇ VE ADETLER
Nevruza hazırlık genel temizlikle başlar. Evlerin etrafı temizlenir, içi ve dışı badanalanır, halılar ve kilimler yıkanır. Aile üyelerine yeni elbise, alınır. Akrabalara hediye alınır. Bayrama birkaç gün kala tatlıların yapımına başlanır. Nevruz ateşi için gerekli ot, çalı ve odun hazırlanır.
NEVRUZDA ATEŞ KÜLTÜ
Geniş Türk coğrafyasında kutlanan Nevruz törenlerinin hepsinde ateşle ilgili pratikler bulunmaktadır. Bunlardan en yaygın olanı büyük ateşler yakarak üzerinden atlama ve bu sırada “Ağırlığım, uğurluğum sende kalsın”, “kırmızılığın bana, sarılığım sana” gibi büyüsel duaların edilmesidir. -Iğdır ve çevresinde İnanışa göre nevruz ateşinden atlayanlar hastalıklardan arınır ve yıl boyunca hastalanmaz. Nevruz törenlerinde ateşin kullanılması, onun temizleyici, arındırıcı, hastalıkları, kötülükleri ve büyüyü yok edici özelliğinden kaynaklanmaktadır.
NEVRUZDA SU KÜLTÜ -- SU SERPME:
Iğdır’da su serpme geleneği asırlardan beri devam etmektedir, Nevruzda yoldan geçenler üzerine dam ve duvar üstlerinden kovayla sular dökülür bu gelenek yörede tebbesüm ve sabırla karşılanır buradaki amaç yöre halkınca kan oynama vakti olarak adlandırılan dönemde gergin olan insanların negatif enerjilerini boşaltması ve meydana gelecek bazı olayların önceden yumuşatılarak önlenmesidir. Ayrıca Iğdır yöresinde Nevruz günü gençler dilek dileyip soğuk suya girerler. En az üç kez bütün vücudu suya daldırırlar. Böylece kısmetlerinin açılacağına, dileklerinin gerçekleşeceğine bela ve kötülüklerden arınılacağına inanılır.
Sabah erkenden tüm su kaplarındaki suları yenileme, taze su içme ve ev hayvanlarına içirme, eski eşyaları suya atma, birbirinin üzerine su serpme ve su falına bakma şeklinde su ile ilgili pratikler uygulanır. Su kültü, eski Türk inanç sisteminde önemli bir yere sahiptir ve tüm pınarların, dere, ırmak, göl ve denizlerin kendi iyi ruhlarının olduğuna inanılmaktadır. Suyun şifa verici, arındırıcı gücüne inanç, Türk mit, efsane ve destanlarına da yansımıştır. Nevruz sabahı akarsularda yıkanıldığı takdirde kuvvet ve sağlık kazanılacağına inanılır.
Bahar yorgunluğu Neden Olur?
Uzmanlar özellikle bahar ayında havada artan elektrik yükü ile birlikte bahar sendromu riskini yükselttiğini vurguluyor.
Hava ve mevsim değişikliği insan biyoritmini olumsuz etkiler. Bahar mevsiminde havadaki elektrik yükü artar. Bu yük havada bulunan pozitif ve negatif yüklü iyonlar aracılığıyla taşınıyor. İşte bu taşıma dengesi bozuklukları, bahar aylarında sıkça karşımıza çıkıyor. İnsanlarda yorgunluk belirtilerine ve hatta, ruhsal sıkıntılara ve depresyona yol açıyor. Bahar ayının ve güneşin getirdiği rehavet duygusuna, stres ve gerginlik de insanları olumsuz yönde etkiler. Yaz depresyonu baharda başlar. Tipik depresyon belirtileri gösterir. Iğdır’ da yöre halkı bu durumu Kan oynama vakti olarak adlandırıyor,
ÖLÜLER BAYRAMI
Nevruz kutlamalarında önemli bir yeri olan bu gelenek, eski Türklerdeki yuğ törenlerinin izlerini taşımaktadır ve bunların devamı niteliğindedir. -Başta Iğdır olmak üzere Anadolu’nun bir çok yerinde ve orta Asyada hâlâ nevruzda yapılan bu gelenek, ölmüşlerin mezarını ziyaret etmek, mezar üzerine şeker ve tatlı bırakmak, dualar okumak, mezarların etrafını temizlemek, gibi etkinliklerle devam etmektedir.
Burada eski Türk inanç sisteminin atalar kültü kendini göstermektedir.
Iğdır’da Yöre halkı bayram kutlamalarına girmeden önce mezarlıklara topluca giderek önce ölüler yad ederler, mezarlıklarda genel çevre temizliği yapılır, çiçekler ekilir, tozlanan mezar taşları yıkanır, dualar edilir, ve evlerde hazırlanan yiyecekler mezarlıkta halka dağıtılır, Buradaki amaç yakın zaman ve geçmişte aralarından ayrılan yakınlarının da yad edilmesi ve burada da bir bayram havasının estirilmesi düşüncesi vardır.
KIR GEZİLERİ:
Iğdır’da nevruz sonrası Toplu şekilde kırlara çıkılarak piknik ve eğlenceler düzenlenir, ayrıca tarlaların kiminle ve neler ekileceğine karar verilir,
Kısmet Açma ve Şans İsteğine Yönelik İnanç ve Âdetler
IĞNE OYNATMA FAL AÇMA:
- Iğdır’ da genç kızlar bir evde toplanırlar. Hiç konuşmadan bir çeşmeye giderek su getirirler. Suyu derince bir leğenin içine dökerler. İki iğnenin ucuna iplik ve pamuk sarıp her birini leğenin bir tarafından suya bırakırlar. İki sevgiliyi temsil eden iğneler birbirine yaklaşırsa sevgililerin kavuşacağına uzaklaşırsa kavuşamayacağına inanılır.
NEVRUZ EĞLENCELERİ
Nevruz kutlamalarında çeşitli yarışlar, gösteriler, yumurta tokuşturma, seyirlik oyunlar ve müzik yer almaktadır.
YARDIMLAŞMA GELENEĞİ
Nevruz kutlamalarının en önemli özelliği yardımlaşma, sevgi ve şefkat bayramı olmasıdır. Bayramdan önce fakir, hasta ve zor durumda olan kişilere para, giyecek yardımı yapılır ve bayram günü yapılan bayram aşından pay verilir. Yardımlar sırasında insanları kırmamaya dikkat edilir.
ığdır AKUD ekibi adına ATABEY OLUZ
Kategoriler
Bağlantılar
